2023 yılı genelinde içten yanmalı motorlu araçların ikinci el fiyatlarında artış gözlenirken, kullanılmış elektrik araçlarda fiyatlar düştü. Geçen yıl Türkiye’deki elektrikli otomobillerin ikinci eldeki değer kaybı yüzde 4.14 seviyesinde gerçekleşirken, 4-5 yaşındaki elektrikli araçlarda fiyatlar yüzde 13’e varan oranda geriledi.
Milliyet.com.tr/ 2023 yılında ikinci piyasasında 10.5 milyon araç el değiştirdi. Böylece geçtiğimiz yıl ikinci el araç devrinde tarihi rekor kırılmış oldu.
İçten yanmalı motora sahip araçlarda fiyatların yükselmesine rağmen ikinci el elektrikli araçlarda fiyatların düşmesinin sebebi ne? İkinci elde en çok hangi araçlara ilgi var? Araç almak isteyenler aceleci davranmalı mı? İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel, konuyla ilgili tüm merak edilenleri Milliyet.com.tr’ye anlattı. Ertemel konuşmasında şu ifadeleri kullandı:
İKİNCİ EL ELEKTRİKLİ ARAÇ FİYATLARI NEDEN GERİLEDİ?
“2023 yılı gerek sıfır gerekse ikinci el hafif ticari ve otomobil piyasasında 10.5 milyon ile rekor satış adetlerine ulaşıldığı, pazar adına tarihe geçen bir yıl olarak kayıtlara geçti. Fiyatlar olarak incelendiğinde ise yılın ikinci yarısında düşüş trendi başlayarak fiyatların %20 seviyelerine gerilediğini görmekteyiz.
Yıl bazında ise fiyatlarda ortalama %50 oranında artış yaşandığını söylemek mümkün. Verilerde göze çarpan önemli detaylardan bir tanesi de bazı ikinci el elektrikli otomobil fiyatlarında düşüş gözlenmesidir.
‘BİRKAÇ YILLIK ARAÇLARA TALEP DÜŞÜK’
Özellikle 3 yaş üstü modellerde fiyat düşüşlerinin yaşandığını görmekteyiz. Bunun başlıca sebebi kilometreli ve birkaç model yaşını doldurmuş elektrikli otomobillere talebin düşük olması. Pazar payının hızla artmasına rağmen, elektrikli otomobiller menzil ve dolum konularında kullanıcı ön yargısını tamamen kırabilmiş değil. Bir diğer önemli sebep ise kullanılmış pil ve elektrik aksamında yaşanabilecek muhtemel arızalar ve karşı karşıya kalınabilecek yedek parça maliyetinin yüksek olması.
Tüketicilerin kullanılmış elektrikli otomobillerde oluşabilecek pil ve elektrik arızaları gibi yüksek maliyetli tamiratlarla karşılaşabileceği düşüncesi, belli bir yaş üstü elektrikli otomobillere talebi ve dolayısı ile fiyatları düşüren faktörler arasında. Ancak genel pazara baktığımızda elektrikli araç talebinin bir yıl içinde %800 arttığını ve 2023 yılında pazar payının hızla yükseldiğini hatırlatmakta fayda var. Süreç içerisinde gelişen teknoloji ve devam eden alt yapı çalışmaları ile dolum noktaları, menzil ve yedek parça gibi hususlarda büyük ilerlemeler kat edilecektir.
ELEKTRİKLİ ARAÇLARDA EN ÇOK HANGİ MODELLER DÜŞTÜ?
Türkiye EV pazarında ağırlıklı olarak SUV araçlar satışa sunuluyor ve kullanıcı tarafından tercih ediliyor. Özellikle sedan tipi araçlarda bu etkinin biraz daha fazla görüldüğünü söylemek mümkün.
‘İKİNCİ EL ELEKTRİKLİ PİYASASI TAM OTURMADI’
Geçmiş yıllarda nadir modeller olmasına rağmen, elektrikli otomobiller henüz birkaç yıldır pazarın aktörü olma konumunda. Araçların pek çoğu yeni veya henüz bir ya da iki yaşında. Dolayısı ile sıfır elektrikli otomobil satışları artarak devam derken, ikinci el EV pazarı tam manasıyla oturmuş değil. Bu açıdan bakılırsa sıfır elektrikli araçların daha fazla tercih edildiğini söyleyebiliriz.
10.5 MİLYON İKİNCİ EL ARAÇ SATILDI: EN ÇOK TERCİH EDİLEN ARAÇLAR HANGİLERİ?
2023 yılı satış adetleri olarak sektörün büyüdüğü, piyasa disiplininin tekrar tahsis edildiği ve genel fiyatlarda artış gözlemlense de, son çeyrekte fiyatların kontrol altına alındığı önemli bir yıl oldu. 10.5 milyon kara taşıtı devri yapılan 2023 yılında mükerrer satışlar da dahil olmak üzere, 6.9 milyon otomobil ve 1.7 milyon hafif ticari ve minibüs devri gerçekleşti. Ticari kategorisinde ihtiyaca uygun kapasite ve hacim tercihleri yapılırken, otomobilde en çok tercih edilen araçlar C Segment sedan aile otomobilleri ve B segment hatchback otomobiller oldu.
TARİH VERİLDİ: PİYASA NE ZAMAN HAREKETLENİR?
Türkiye’de otomobil ve hafif ticari araç pazarı bir önceki yılın aynı ayına göre büyüme ile başladı ve satış sayısı 80.000 adet seviyesine ulaştı. İkinci el pazarında ise halen durağanlık hakim. Sıfır pazarında fiyatlarda bir miktar artış olmasına rağmen, devam eden durgunluk sebebiyle ikinci el fiyatları halen sabit durumda. İlkbahar ayları itibarıyla ikinci el pazarında da hareketlenme başlayacağı kanaatindeyiz. Sıfır fiyatlarının bir miktar artması ve ikinci el fiyatlarının halen sabit olması sebebiyle, bu süreçte talep ikinci el otomobile kayabilir. Elbette sıfır fiyatları ve ikinci elde talebin önümüzdeki süreçte yükselmesine bağlı olarak, bu pazarda da bir miktar fiyat artışları görebiliriz.
ARAÇ ALMAK İSTEYENLER ACELECİ DAVRANMALI MI?
2023 yılı son aylarında 2024 ile beraber otomobil fiyatlarının bir miktar artabileceğini ve yılbaşı öncesi alanların daha avantajlı konumda olabileceğini söylemiştik. Geldiğimiz noktada sıfır otomobil fiyatları yeni yıl maliyetleri ve döviz kuruna istinaden bir miktar artmış durumda. Önümüzdeki süreçte döviz kurunda değişim olursa, otomobil fiyatları da buna paralel olarak değişecektir.
Öte yandan ikinci el otomobil fiyatları, sıfır fiyatları artmış olmasına rağmen halen sabit durumda. İlkbahar ayları ile beklenen talep başladığı takdirde, ikinci el otomobil fiyatlarında da bir miktar artış görebiliriz. Bu açıdan bakıldığında özellikle reel ikinci el fiyatlarının daha cazip olduğunu söylemek mümkün. Otomobil almayı düşünen vatandaşlarımız ihtiyaçları ve bütçelerine göre koşulları değerlendirip karar verebilirler.”