Ermenistan’a kaçmak üzereyken Azerbaycan güçleri tarafından yakalanıp gözaltına alınan Dağlık Karabağ’daki etnik Ermeni yönetiminin eski lideri Ruben Vardanyan, bir dönem çok zengin bir iş insanıydı ve Türkiye’de de gündem olmuştu.
Dağlık Karabağ’daki anti-terör operasyonunun ardından Azerbaycan Sınır Muhafızları’nca yakalanan ve elleri kelepçeli olarak Bakü’ye sevk edilen Dağlık Karabağ’daki etnik Ermeni yönetiminin eski lideri Ruben Vardanyan, ilginç bir kişilik. Bir dönem Vladimir Putin’in zenginleri arasında yer alan ve “Forbes”un zenginler listesinde yer alan Moskovalı bir milyarderken Rusya vatandaşlığından çıkıp Ermeni işgali altındaki memleketi Dağlık Karabağ’a yerleşmiş, burada tanınmamış yönetimin başına geçmişti.
TÜRKİYE’DE MANŞETLERE ÇIKTI
55 yaşındaki Ruben Vardaryan’la ilgili unutulmuş bir hikayeyi gündeme getiren “TürkRus” internet sitesi, 16 yıl önce henüz 39 yaşındayken Moskova’nın en başarılı yatırım bankalarından “Troika Dialog”un sahibi olduğunu anımsattı. Başkan Putin’in Rusya’da “oligarklar” olarak bilinen, iş dünyasının önde gelen isimleriyle yaptığı çok özel toplantılara davet edilecek kadar önemli bir kişilik olan Vardanyan, 2007’de, Türkiye’de de bir anda manşetlere çıktı. Zira Türkiye’deki en önemli özelleştirme ihalelerinden birini, onun da büyük ortaklardan biri olarak bulunduğu konsorsiyum kazanmıştı.
Petkim’in yüzde 51’lik kamu hissesinin blok satışına ilişkin özelleştirme ihalesinde, Socar Turcas ile Trans Central Asia Petrochemical Ortak Girişim Grubu (OGG) arasında bir yarış yaşanıyordu. Rus ve Kazak ortaklı grup ihale süresince mola almadı ve Trans Cehntral Asia 2 milyar 50 milyon dolarla en yüksek teklifi verdi. Grubun kazandığı açıklanırken, şirketle ilgili birçok yanıtsız soru vardı.
Konsorsiyuma danışmanlık yapan Recai Ulusoy, daha sonra, Rus portföy yatırım şirketinin Investment Troika Dialog, stratejik yatırımcıların ise Caspi Neft ve Investment Industrial Group Eurasia olduğunu bildirdi. Konsorsiyum ortaklarından Troika Dialog, Rusya’nın en büyük yatırım bankasıydı. 1991’de kurulan bankanın başında da, o dönemde Ermeni asıllı Ruben Vardanyan vardı.
Konsorsiyumun arkasında “Ermeni diasporasının paralarını yöneten Vardanyan’ın olduğu”na ilişkin yorumlar üzerine ihale sessiz sedasız iptal edeldi ve ikinci en yüksek teklifi veren Socar-Turcas-Injaz Ortak Girişim Grubu ile sözleşme imzalandı. Petkim’in sahibi artık Azerbaycan’ın devlet petrol şirketi SOCAR olmuştu.
KENDİLERİNİ RESMEN FESHETTİLER!
Dağlık Karabağ’daki Ermeni ayrılıkçıların lideri Samvel Şahramanyan, bağımsızlık mücadelesine resmen son verdi. Şahramanyan, Dağlık Karabağ Cumhuriyeti’nin 1 Ocak 2024’te feshedilmesini öngören kararnameyi imzaladı. Azerbaycan’ın tanımadığı Cumhuriyet, 1 Ocak 2024’ten itibaren tarihe karışacak. Kararname, yılbaşından önce bütün devlet kurumlarının tasviye edilmesini emrediyor. Resmi ismiyle Artsah Cumhuriyeti, Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra hukuken Azerbaycan’a ait topraklarda özerkliğini ilan etmişti. Son askeri operasyon ve Ermenistan’a göçe kadar bölgede 120 bin civarında insan yaşıyordu.
RUSLARIN PARLAK ÇOCUĞU
Tam 16 yıl önce Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşlarından birinin büyük ortağı olmak üzereyken Petkim’i Azerbaycan’a kaptıran Vardanyan, bu kez de zorla elde edilmiş topraklardaki yönetimini bırakıp, Azerbaycan güçlerince gözaltına alındı. Birçok yabancı kuruluş tarafından “Rusya’da Yılın Yatırımcısı” seçilen Vardanyan, Troika Dialog’un yüzde 65’ine sahipti. 1992’de Moskova Devlet Üniversitesi Ekonomi Fakültesi’nden mezun olan Vardanyan, İtalya’da master yaptıktan sonra yatırım bankası Merrill Lynch’in Gelişen Piyasalar Eğitim Programı ve Harvard Business School’un kurs programlarını da tamamlamıştı. Henüz 22 yaşında Troika’da çalışmaya başlayan Vardanyan, 10 yıl sonra CEO koltuğunda oturmuştu.
2021’de 1 miyar dolar olan servetiyle Rusya’nın en zengin 116. ismiydi ve Putin’in yakınında yer alan oligarklar arasındaydı. Ancak önce Rusya vatandaşlığını bıraktı, ardından da yasadışı yollarla Dağlık Karabağ’a geçti. Şimdi ise ‘terörü finanse etme’, ‘yasa dışı silahlı grupların oluşumunda ve faaliyetinde yer alma’ ve ‘Azerbaycan sınırını yasa dışı yollarla geçme’ suçlamaları ile hakim karşısına çıkacak.