Gurbet Altay diyor ki,”Sağlık Turizmi Nereye Koşuyor?”

Sağlık Turizmi Nereye Koşuyor?”

1980 yılları ile 1993  yılları arasında yazar Emin Çölaşan Turgut Özal ile ilgili çıkartmış olduğu “Turgut Nereden Koşuyor?” kitabı en çok satanlar arasında idi.Ülkemizde de sağlık turizmi aynen bu hale geldi.

Sağlık Turizmi Nereye Koşuyor?”

Türkiye’de sağlık turizmi son yıllarda önemli bir gelişme gösterse de, bazı yanlış uygulamalar ve eksiklikler de mevcut. Bu yanlışlıkları düzeltmek gelecek yıllarda sağlık turizminde ilkemizi lider konumuna getirecektir. Birçok avantajımız olmasına rağmen bu işi yasa dışı yollarla yapmak isteyenlerin de iştahını kabartmaktadır.

Bunlardan bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz:

Yasadışı Faaliyetler:

Bazı yetkisiz ve etik olmayan sağlık kuruluşları, turistleri sömürmek için fahiş fiyatlar talep edebilir veya yetersiz hijyen ve tıbbi ekipmanlara sahip ortamlarda hizmet verebilirler. Bu durum, hem sağlık turistlerinin güvenliğini tehlikeye atar hem de Türkiye’nin sağlık turizmi sektörüne olan itibarını zedelemektedir. Yurtdışı reklamları yapıp hala sağlık turizmi yetki belgesi almamış birçok kurum bulunmaktadır. Bunlar da ülkenin itibarını yerle bir etmektedir.

Örnek vermek gerekirse;

• 2021-2022-2023 yıllarında, İstanbul’da yetkisiz estetik kliniklerinde yapılan ameliyatlar sonucunda birçok sağlık turizmi turisti hayatını kaybetti.
• 2022-2023 yıllarında, Antalya’da, İstanbul’da diş kliniklerinde turistlere hijyenik olmayan koşullarda diş tedavisi yapıldığı ve bazı turistlerin enfeksiyon kaptığı ortaya çıktı.

Denetim Eksikliği:

Sağlık turizmi sektöründe yeterli denetim mekanizmalarının olmaması, bazı kuruluşların yasalara uymamasını ve etik dışı uygulamalarda bulunmasını kolaylaştırabilir. Bu durum, hem sağlık turistlerinin mağduriyetine yol açabilir hem de sektörün genel itibarını olumsuz etkilemektedir. Bunda sektörün çok hızlı büyümesi de buna etkendir.

Mesela;

• Sağlık Bakanlığı’nın yeterince denetim yapmaması nedeniyle, bazı merdiven altı klinikler ve kuaförler bile “sağlık hizmeti” vererek turistleri kandırabilmektedir.

• Sağlık turistlerine yönelik paket turlar satan acenteler yeterince denetlenmemekte ve bu turların içeriği turistlerin aleyhine olabilmektedir. Dolayısı ile ülkenin yine itibarını zedelemektedir.

Pazarlama Sorunları:

Türkiye’nin sağlık turizmi potansiyeli yeterince iyi pazarlanamamaktadır. Hedef kitlelere doğru mesajların iletilmemesi ve sektörün uluslararası platformlarda yeterince görünür olmaması, Türkiye’nin bu alandaki potansiyelinin tam olarak değerlendirilememesine neden olmaktadır. Esasen tarihi bir fırsatı kaçırmaktayız. Pazarlama faaliyetleri bir ülke stratejisi, bir ülke politikası olmalıdır. Birçok ülke sağlık turizmi hastalarını başka ülkelere göndermemek adına çalışmalar yapmaktadırlar. Yani elimizi çabuk tutmalıyız.

Kalifiye Personel Eksikliği:

Sağlık turizmi sektöründe yabancı dilleri akıcı konuşabilen ve farklı kültürlere duyarlı sağlık personeline ihtiyaç duyulmaktadır. Bu alandaki yetkin personel eksikliği, sağlık turistlerine sunulan hizmetlerin kalitesini olumsuz etkileyebilir. Yabancı dilleri akıcı konuşabilen ve farklı kültürlere duyarlı doktor ve hemşire sayısı yetersizdir. Sağlık turizmi sektöründe çalışan personelin etik ve yasal konularda yeterli eğitimi almadığı görülmektedir. Bunun da çözümü esasen çok basit. Yapılacak olan sertifikasyon programında dil şartını da koymaları yeterli olacaktır. Tabii ki bizler bu personellerin akıcı konuşmasının istemiyoruz. En azından gelen sağlık turizmi turistin de halinden dilinden az ya da çok anlamalıdır. Bunu zorunlu koşarsak iyi bir yol kat ederiz.

Altyapı Eksiklikleri:

Bazı bölgelerde sağlık turizmi için gerekli altyapı eksiklikleri, turistlerin konaklama ve ulaşım gibi ihtiyaçlarının karşılanmasını zorlaştırabilir. Bu durum da turistlerin memnuniyetini olumsuz etkileyebilir. Bazı sağlık turizmi destinasyonlarında turistlerin konaklama ve ulaşım gibi ihtiyaçlarını karşılayacak yeterli altyapı bulunmamaktadır. Hastanelerin ve kliniklerin çoğunda sağlık turistlerine özel hizmetler sunacak kadar donanım ve personel bulunmamaktadır. Oysa ülkemizde o kadar çok yerde sağlık turizmi yapılabilir ki siz bile duyduğunuzda “haydi gerçekten mi?” dersiniz. Örneğin Trabzon, Gümüşhane, Gaziantep, Denizli, Rize gibi ülkemizde böyle birçok yerimiz mevcut. Kültür Turizmi ile Sağlık Turizmi bir araya getirdiğimizde çok daha güzel bir tablo ortaya çıkmaktadır.

Fiyatlandırma Sorunları:

Bazı sağlık kuruluşları, turistlere sunulan hizmetler için fahiş fiyatlar talep edebilirler. Bu durum, Türkiye’nin sağlık turizmi açısından diğer ülkelerle rekabet etmesini zorlaştırabilir. Bazı sağlık kuruluşları, turistlere sunulan hizmetler için fahiş fiyatlar talep edebilmektedir. Fiyat şeffaflığı yetersizliği nedeniyle, turistler sağlık hizmetleri için ne kadar ödeyeceklerini önceden bilememektedir.

Koordinasyon Eksikliği:

Sağlık turizmi sektöründe kamu ve özel sektör arasında yeterli koordinasyon olmaması, sektörün gelişimini ve potansiyelinin tam olarak değerlendirilmesini engelleyebilir. Kamu ve özel sektör arasında sağlık turizmi sektörüne yönelik ortak bir vizyon ve strateji eksikliği bulunmaktadır. Farklı kamu kurumları ve özel sektör aktörleri arasında bilgi paylaşımı ve iş birliği yetersizdir.

Bilgilendirme Eksikliği:

Sağlık turistlerinin hakları ve sektördeki etik kurallar hakkında yeterli bilgilendirme yapılmamaktadır. Bu durum, turistlerin mağduriyet yaşamasına neden olabilir.

Bu sorunların çözümü için kamu ve özel sektörün birlikte çalışması ve sektöre yönelik kapsamlı bir düzenleme yapılması gerekmektedir. Sağlık turistlerinin hakları ve sektördeki etik kurallar hakkında yeterli bilgilendirme yapılmamaktadır. Sağlık turistleri, mağduriyet yaşadıklarında nereye başvuracaklarını bilememektedir.

Sağlık turizmi, Türkiye için önemli bir gelir kaynağı ve ekonomik kalkınma aracı olma potansiyeline sahiptir. Bu potansiyelin tam olarak değerlendirilebilmesi için sektördeki yanlış uygulamaların ve eksikliklerin giderilmesi ve gerekli düzenlemelerin yapılması önem taşımaktadır.

Bu sorunların çözümü için kamu ve özel sektörün birlikte çalışması ve sektöre yönelik kapsamlı bir düzenleme yapılması gerekmektedir.

Sağlık turizmi, Türkiye için önemli bir gelir kaynağı ve ekonomik kalkınma aracı olma potansiyeline sahiptir. Bu potansiyelin tam olarak değerlendirilebilmesi için sektördeki yanlış uygulamaların ve eksikliklerin giderilmesi ve gerekli düzenlemelerin yapılması önem taşımaktadır.

İşte o zaman biz olumlu yönde olarak ;

“sağlık turizmi geleceğe koşuyor..” diyebiliriz.

Öğr. Gör. Gurbet ALTAY

Sağlık Turizmi Strateji ve Marka Yönetimi Uzmanı

www.gurbetaltay.com